เพื่อนๆอาจเคยได้ยินคำว่า ไบโพลาร์ (Bipolar) ในบริบทที่ใช้พูดถึงอารมณ์ขึ้นๆลงๆ เดี๋ยวดีเดี๋ยวร้าย เดี๋ยวหัวเราะ😄 เดี๋ยวร้องไห้😭
จริงๆแล้วมันเป็นยังไง เหมือนกับที่ทุกคนคุ้นเคยกันหรือไม่ วันนี้เราจะสรุปให้ฟังค่ะ
โรคไบโพลาร์ (Bipolar Disorder) หรือโรคอารมณ์สองขั้ว เข้าใจง่ายๆคือผู้ป่วยจะมีอารมณ์ 2 ขั้ว✌️ นั่นเองค่ะ
⛈️ ขั้วเศร้า (Depressive Episode) มีอาการเหมือนโรคซึมเศร้าคือ รู้สึกเศร้า ไม่มีความสุข อารมณ์ดิ่ง ความสนใจในสิ่งต่างๆและสมาธิลดลง การกินและการนอนเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม รู้สึกว่าตัวเองไร้ค่า ไปจนถึงมีความคิดฆ่าตัวตาย
🔥 ขั้วคึกคัก (Manic Episode) จะอารมณ์ดี คึกคักมากเป็นพิเศษ บางคนอาจหงุดหงิดง่าย ขาดความยับยั้งชั่งใจ ความคิดแล่นเร็ว มั่นใจในตัวเองมาก เป็นจ้าวProject ใช้เงินเก่ง กินเก่ง คุยเก่งผิดปกติ นอนน้อย รู้สึกว่านอนแค่ 3 ชั่วโมงก็สดชื่นแล้ว บางคนที่มีอาการมากอาจมีการหลงผิด เช่น รู้สึกว่าตัวเองมีพลังวิเศษ 🪄
อารมณ์แต่ละขั้วมักเกิดขึ้นต่อเนื่องทั้งวันและอยู่นานกว่า 1 สัปดาห์ 📆 (ไม่ใช่กรี๊ดแล้วหัวเราะแล้วร้องไห้ทันทีแบบในละครนะ)
ไม่จำเป็นต้องสลับขั้วกันไปมา (เช่น อาจจะมีช่วงเศร้ายาวๆ แต่มีช่วง Mania นิดเดียว) โดยอาจมีช่วงที่ทุกอย่างเป็นปกตินิ่งๆได้เหมือนกันค่ะ และพบว่ามีน้อยมากที่จะเกิดทั้งสองขั้วขึ้นพร้อมๆกัน
โรค Bipolar มีความเกี่ยวข้องกับปัจจัยด้านชีวภาพค่อนข้างมากค่ะ เช่น พันธุกรรมและสารสื่อประสาท 🧬 แต่ก็พบว่าการเกิดอาการครั้งแรกๆ มักเกี่ยวข้องกับความเครียดที่รุนแรงในชีวิต⚡️
สำหรับการดูแลรักษา
- 👨⚕️ พบผู้เชี่ยวชาญเพื่อกินยาอย่างต่อเนื่องจึงเป็นสิ่งสำคัญ 💊
- ในผู้ป่วยที่ไม่ตอบสนองด้วยยา หรือมีความเสี่ยงสูงในการฆ่าตัวตาย แพทย์อาจพิจารณาการรักษาด้วยไฟฟ้า (Electroconvulsive Therapy : ECT)
- 💖 จำเป็นต้องมีการบำบัดรักษากับนักจิตวิทยา
- 🛌 ปรับเรื่องการนอนให้เหมาะสมเพื่อป้องกันอาการกำเริบ
- 👪 ชวนให้ครอบครัวและคนใกล้ชิดเข้ามามีส่วนช่วยเหลือ ด้วยการให้ความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่องโรคและการดูแล เนื่องจากเป็นโรคที่มีอัตราการพยายามฆ่าตัวตายสูง
Bipolar ยังมีรายละเอียดลึกๆอีกมากเลยค่ะ ถ้าใครรู้สึกว่าตัวเองหรือคนใกล้ตัวมีอาการคล้ายๆกับที่เราเล่ามา อย่าเพิ่งวินิจฉัยกันเองนะคะ แนะนำให้ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญดีกว่านะ 🏥
✨ เรื่องของจิตใจ ทุกคนมีส่วนช่วยกันได้ ด้วยการไม่ไปตัดสินว่าใครอ่อนแอ เรียกร้องความสนใจ หรือเป็นบ้า 💞 แต่อยากชวนกลับมารับฟัง เข้าใจ และให้กำลังใจกัน โดยไม่จำเป็นต้องคิดว่าคนนี้ป่วยหรือไม่ป่วย เราสามารถใจดีต่อกันได้เสมอนะ : )
